„Panie doktorze, mam problem, ja chyba mam haluksy”
Witam szanowne Pacjentki – zdecydowanie Pacjentki, bo problem jest typowo damski, jakkolwiek zdarza się ta przypadłość także i dżentelmenom. Dolegliwości tej okolicy naszego ciała są tyle popularne co zaniedbywane, cierpi na nie nieomal co trzecia dama, u mężczyzn problem jest w sumie incydentalny, jakkolwiek kiedy już się zdarzy to cierpienie dotyka mocno. Co to jest??? Paluch koślawy po polsku to Hallux valgus po łacinie, w
języku potocznym używamy spolszczenia łacińskiej nazwy i mówimy „halluks”. Tak na prawdę deformacja dotyczy pierwszej kości śródstopia, kości dużego palca, i ich połączenia – pierwszego stawu śródstopno-palcowego. Istotą choroby jest „ucieczka” pierwszej kości śródstopia na przyśrodkową stronę stopy co powoduje, że duży palec „kładzie się” na bok odsłaniając głowę tej kości, która zaczyna wystawać, a tkanki położone pod skórą uciskane przez cały dzień obuwiem obejmuje proces zapalny, podobnie zresztą jak i skórę, która staje się cienka i zaczerwieniona a tkanki pod spodem obrzęknięte i pogrubiałe. Wszystko razem boli, piecze i uprzykrza byt na tym łez padole… A nowe sandałki właśnie w torbie z zakupami…. Skąd się to bierze??? . Nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wśród istotnych przyczyn wymienia się w literaturze genetykę i modę… I w tym coś jest. Koślawy paluch u siedemnastolatki na pewno ma początek w genach, podczas kiedy w późniejszym wieku palmę pierwszeństwa przypisywać będziemy modzie… Proszę się nie oburzać – mamy na to pewne dowody: badacze zagadnienia panowie Sim-Fook i Hodgson opisali w pracy z 1958 badając populację Chińska, stwierdzili występowanie palucha koślawego u 33% populacji noszącej obuwie (tzw.”obutej”) i tylko u 2% w populacji nienoszącej obuwia (tzw.”nieobutej”). Do lat 70-tych była to bardzo rzadka choroba w Japonii, od kiedy to mieszkańcy Kraju Kwitnącej Wiśni zaczęli nosić europejskie obuwie… W Europie mamy dane z Francji gdzie lekarze notują ten problem od XVIII wieku – do tego czasu używano płaskich sandałów w stylu grecko-rzymskim. Opisywano także populacje Nowej Gwinei, Południowej Afryki Kongo, Wysp Solomona i tam pojawiała się deformacja, jednak rzadko i bez dolegliwości…. Wymieniając przyczyny koślawości palucha nie sposób nie wymienić płaskostopia (tzw.podłużne, właściwe), chociaż to powiązanie jest cały czas kontrowersyjne dla wielu autorytetów medycznych. U niektórych pacjentów stwierdzono wysoką (nadmierną) elastyczność więzadeł….
